Ticaret Sözlüğü

Açık
Yükümlülüklerin varlık değerini aştığı veya zararların kârı geçtiği durum.

Açık Anahtar
Esasen kripto para adresinizdir. Ödeme talep ederken paylaştığınız koddur.

Açık Emir
Yatırımcı kapatmayı seçene kadar piyasada açık kalan emir.

ADI
Average Directional Index’in kısaltmasıdır. Finansal piyasalarda bir trendin gücünü veya zayıflığını ölçmek için kullanılan teknik bir göstergedir.

Alım Opsiyonu
“Yüksek opsiyon” olarak da bilinir. Bir yatırımcı bir varlığın fiyatının yükseleceğine inanıyorsa, alım opsiyonu satın alır.

Alış Fiyatı
Teklif olarak da adlandırılır. Bir satıcının finansal bir varlığı satmayı kabul ettiği en düşük fiyattır.

Alış Limit Emri
Bir işlemin belirlenen bir fiyattan (limit) ya da daha düşük fiyattan gerçekleştirilmesi için verilen emir.

Alış Rakamı
Bir döviz kuru veya fiyatının ilk iki veya üç hanesidir. Örnek: USD/JPY kuru 108.05/10 olduğunda büyük rakam 108’dir. EUR/USD fiyatı 1.1325/28 olduğunda büyük rakam .13’tür.

Altcoin
Altcoin terimi, benimsenme, piyasa değeri ve güven açısından bitcoin ile diğer kripto paralar arasındaki farkın çok daha büyük olduğu dönemde ortaya çıkmıştır. O zamanlar bitcoin dışındaki kripto paralara altcoin (veya alternatif coinler) deniliyordu. Bu terim kripto para yatırımcıları arasında yerleşmiş olup hâlâ daha düşük piyasa değerine sahip kripto paraları ifade etmek için kullanılmaktadır.

Amerikan Merkez Bankası
Genellikle Fed olarak anılır. ABD’nin merkez bankasıdır ve dünyanın en etkili finansal kurumudur. ABD’deki para ve finansal sistemi denetler.

Anapara
Bir kişinin finansal piyasalarda işlem yapmak için yatırdığı başlangıç sermayesi.

Anonim İşlem
Piyasa katılımcılarının kimliğini açıklamadan finansal piyasalarda mevcut olan alış ve satış emirleridir.

Aracı
Bireysel yatırımcılarla büyük ve yerleşik finansal kuruluşlar arasında aracılık yapan kişi veya kurum.

Arbitraj
Bir finansal varlığın aynı anda iki ayrı piyasada iki farklı fiyattan alınıp satılmasıyla, minimum riskle kâr elde edilmesidir.

Aşırı İşlem
Gerekli özen gösterilmeden ölçüsüz ve aşırı işlem yapma alışkanlığı.

Avrupa Merkez Bankası
1998 yılında Frankfurt’ta kurulmuştur ve Euro para birimini etkileyen tüm para politikası kararlarından sorumludur. Maastricht Antlaşması’na göre ECB’nin temel sorumluluğu fiyat istikrarını sağlamaktır. Bu amaçla Euro basma yetkisine sahiptir ve Euro’ya geçen ülkeler için faiz oranlarını belirlemekle yükümlüdür.

Ayı
Bir varlığın fiyatının düşeceğine inanan yatırımcı.

Ayı Piyasası
Varlık fiyatlarının düştüğü finansal piyasa.

Banka Havalesi
Bir finansal kurumdan diğerine elektronik para transferi.

Bankalararası Faiz Oranı
Bankaların, likiditeyi yönetmek ve yasal koşullara uymak için birbirlerine kredi verdiklerinde uyguladıkları faiz oranı.

Başa Baş
Bir işlemin ne kâr ne de zarar ettiği durum – yatırımcı ne kazanır ne kaybeder.

Başlangıç Marj Gerekliliği
Bir pozisyona girerken nakit olarak ödenmesi gereken minimum miktar.

Başlangıç Marjı
Bir müşteri tarafından yatırılan ve karşılık gelen maksimum işlem büyüklüğünü belirleyen ilk depozito.

Biri Diğerini İptal Eder Emri
Eşzamanlı olarak verilen iki emirdir. Bunlardan biri gerçekleştiğinde, diğeri otomatik olarak iptal edilir.

Blokzincir
Blokzincir esasen bir işlem defteridir. Bankalar tarafından tutulan defterlerin aksine, kamuya açıktır ve dağıtılmıştır. Tüm kripto paraların temel teknolojisidir ve kullanıcıların güvenilir üçüncü taraflara (banka, PayPal, Western Union vb.) ihtiyaç duymadan birbirleriyle işlem yapmasına olanak tanır.

Boğa
Bir varlığın fiyatının yükseleceğine inanan yatırımcı.

Boğa Piyasası
Varlık fiyatlarının yükseldiği finansal piyasa.

Boşluk
Bir işlem seansının kapanış fiyatı ile sonraki işlem seansının açılış fiyatı arasındaki farktır.

Çapraz Döviz İşlemi
İki veya daha fazla para biriminin aynı anda alınıp satıldığı işlem türüdür.

CFD
Fark Sözleşmesi’nin kısaltmasıdır. Temel olarak bir yatırımcı ile bir yatırım kurumu arasındaki anlaşmadır. Anlaşma sona erdiğinde taraflar, belirli bir finansal varlığın açılış ve kapanış fiyatları arasındaki farkı nakit ödemeler yoluyla değiş tokuş eder.

Dealing Desk
Gevşek bir ifadeyle, dealerların fiyatlama ve işlem gerçekleştirmelerine aracılık ettiği yer.

Değer Kaybı
Bir finansal enstrümanın değerinin, piyasadaki talebe bağlı olarak azalması durumu.

Değer Tarihi
Vade tarihi olarak da adlandırılır. Finansal bir anlaşmada yer alan tarafların nihai takası yapmayı kabul ettikleri tarihtir.

Değerlenme
Bir finansal enstrümanın piyasalardaki talebe yanıt olarak değerinin artması durumudur.

Demo Hesap
Potansiyel bir yatırımcının gerçek işleme girmeden önce sanal para kullanarak bir işlem platformunun özelliklerini incelemesine ve alışmasına olanak sağlayan işlem hesabı.

Direnç
Teknik analistlerin, bir para biriminde sürekli satışların görüldüğü fiyat seviyesini belirledikleri nokta.

Döviz
İşlem yapılabilen bir finansal varlık türüdür. Dövizler genellikle çiftler halinde işlem görür.

Döviz Ticareti
Bir para biriminin başka bir para birimiyle değiştirilmesine katılma eylemidir.

Düşük Değerleme
Genellikle düşük değerli kabul edilen döviz kuru. Bu durum, döviz kuru satın alma gücü paritesini aşmadığında ortaya çıkar.

Egzotik Para Birimleri
Yoğun olarak işlem gören majör para birimlerinin aksine, daha az işlem gören para birimleridir.

Emir
Bir finansal enstrümanı belirli bir fiyattan almak veya satmak için aracı kuruma verilen talimat.

Emtia Pariteleri
Döviz piyasasında en fazla emtiaya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan üç döviz çiftidir: USD/CAD, AUD/USD ve NZD/USD.

Emtialar
Genel olarak yetiştirilen veya yer altından çıkarılan temel fiziksel ürünlere verilen addır. Örneklere kahve, kıymetli metaller ve petrol dahildir.

Endeks
Bir borsadaki temsil niteliği taşıyan hisse gruplarını ifade eder. En bilinen endekslerden bazıları S&P 500, NASDAQ ve FTSE 100’dür.

Enflasyon
Bir ülkede mal ve hizmetlerin fiyat seviyelerinin kademeli olarak artması. Bu gerçekleştiğinde, satın alma gücü buna bağlı olarak azalır.

Faiz Oranı
Paranın kullanımı için alınan veya ödenen oran. Faiz oranı, anaparanın yıllık yüzdesi olarak ifade edilir. Faiz oranları genellikle enflasyon ve Merkez Bankası politikaları sonucunda değişir.

Fiat Para
Kripto para alanında, kripto paralara karşılık gelen geleneksel para birimlerini tanımlamak için kullanılır. Latince’de “öyle olsun” anlamına gelir ve geleneksel para birimlerinin hükümetler tarafından yasal ödeme aracı ilan edilmesine atıfta bulunur; genellikle herhangi bir varlıkla desteklenmezler.

Fibonacci
Teknik analistler tarafından, bazı temel sayılara dayanarak potansiyel destek ve direnç seviyelerini belirlemek için kullanılan popüler bir araç.

Finansal Enstrüman
Her türlü alınıp satılabilir varlık. Örnekler: dövizler, vadeli işlemler, opsiyonlar ve CFD’ler.

Fiyat/Kazanç Oranı
Bir şirketin hisse fiyatı ile hisse başına kârı arasındaki bağlantıyı değerlendirerek kârlılığını ölçmekte kullanılan yaygın bir değerleme yöntemi.

Forex
Foreign Exchange (Döviz Ticareti)’in kısaltmasıdır.

Gece Pozisyonu
Bir sonraki işlem gününe kadar devam eden işlem pozisyonu.

Geciken Göstergeler
Ekonomi zaten değişmeye başladıktan veya belirli bir yön ya da trend izlemeye başladıktan sonra değişen istatistiklerdir.

Gerçekleşme
Bir işlemin işlem platformunda yürütülmesi süreci.

Göreceli Güç Endeksi
Bir finansal enstrümanın aşırı alım veya aşırı satım koşullarını ölçmek için kullanılan teknik bir osilatör göstergesi.

GSYİH
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın kısaltmasıdır. Belirli bir dönem içinde bir ülkenin sınırları içinde üretilen nihai mal ve hizmetlerin toplam değerini belirleyerek o ülkenin ekonomik sağlığını ölçen bir göstergedir.

Günlük İşlem
Pozisyonların aynı gün içinde açılıp kapatılması ve gece boyunca elde tutulmaması.

Gürültü
Piyasadaki sık fiyat dalgalanmaları; yatırım kararı vermeyi zorlaştırabilir.

Haber Yatırımcısı
Kararlarını bir haber duyurusunun sonucuna ve bunun piyasa üzerindeki etkisine dayandıran yatırımcı.

Hareketli Ortalama
Fiyat grafiklerindeki verileri yumuşatarak trendleri daha kolay belirlemeye yarayan osilatör yöntemidir. Ortalama, orijinal eğri üzerine çizilen matematiksel ortalama veya istatistiksel ortalamayı ifade eder.

Hareketli Ortalama Yakınsama Iraksama
Piyasanın trendini veya momentumunu belirlemek için kullanılan yaygın ve çok yönlü bir teknik göstergedir.

Hedge
Finansal piyasalarda işlem yaparken büyük kayıpları azaltmak veya tamamen önlemek için tekniklerin geliştirilmesini içeren bir işlem stratejisi.

Hisse Başına Kâr
Bir şirketin kârının, tedavüldeki her bir adi hisseye düşen kısmı.

Hisse Senedi
Bir şirketin sahipliğinde payı temsil eden ve finansal piyasalarda alınıp satılabilen araç.

İade
Geri ödeme olarak da bilinir. Bir işlemin sonunda yatırımcıya geri verilen yatırım tutarının bir kısmı veya tamamıdır.

İptale Kadar Geçerli
Belirli bir finansal enstrümanı sabit bir fiyattan alıp satmak için verilen, ancak yatırımcı iptal edene kadar geçerliliğini koruyan emir türüdür.

İşlem
Bir döviz çiftinin alım veya satımı.

İşlem Platformları
Genellikle internet üzerinden forex işlemleri yapmak için kullanılan yazılım uygulaması

İşlem Tarihi
Bir finansal enstrümanın işlem gördüğü tarih.

İşsizlik Oranı
İşgücünde yer alan kişiler arasında işsiz kabul edilenlerin yüzdesi.

Jobber
Scalper olarak da adlandırılır. Kümülatif kâr elde etme amacıyla kısa vadeli pozisyonlar açıp kapatan yatırımcıyı tanımlamak için kullanılır.

Kaldıraç
Bir yatırımcının piyasa maruziyetini, başlangıç sermayesini aşacak bir seviyeye yükseltmesini sağlayan finansal araç.

Kâr Al
Uzun pozisyonda piyasanın üzerinde veya kısa pozisyonda piyasanın altında verilen limit emridir. Piyasa limit fiyata ulaştığında pozisyon kapanır ve kâr güvence altına alınır.

Kârda
Bir yatırımcının kâr ettiği durumu ifade etmek için kullanılan bir deyim.

Karşıt Para Birimi
Bir döviz çiftinde kotasyonun ikinci para birimidir. “Karşıt para” olarak da adlandırılır. Çiftin ilk para biriminin (Temel Para Birimi) bir biriminin değerini yansıtır.

Kayma
Bir finansal enstrümanda ekranda görünen fiyat ile işlem platformunda işlemin gerçekleştiği gerçek fiyat arasındaki fark.

Kısa
Piyasada satış pozisyonu açma eylemi.

Kısa Pozisyon
Forex piyasasında bir döviz çifti satıldığında pozisyonun kısa olduğu söylenir. Çiftin birincil para biriminin ‘kısa’, ikincil para biriminin ‘uzun’ olduğu anlaşılır.

Komisyon
İşlemlerin gerçekleştirilmesine aracılık etme hizmeti karşılığında bir aracı kurumun aldığı ücrettir.

Korelasyon
İki bağımsız gibi görünen şey arasındaki ilişkiyi ifade eden istatistiksel bir terimdir. Örneğin forex piyasasında, Euro ile Sterlin’in, Euro ile Brezilya Reali’nden daha yüksek bir korelasyona sahip olduğu söylenebilir.

Kotasyon
Bir döviz çifti için hem alış hem de satış fiyatı verildiğinde kullanılır.

Kullanım Fiyatı
Bir finansal enstrümanın alınıp satıldığı andaki değeri.

Kur
Bir para biriminin başka bir para birimine göre fiyatı. Döviz kuru olarak da adlandırılır.

Likidite
Bir finansal enstrümanın fiyatına çok az ya da hiç etki olmadan alınıp satılabilme derecesi.

Limit Emri
Belirtilen bir fiyattan veya daha iyi bir fiyattan işlem yapmak için verilen emir.

Lot
Forex’te standartlaştırılmış işlem yöntemidir ve belirli bir para biriminde 100.000 birimlik işlem yapılmasını gerektirir.

Maksimum Kaldıraç
Bir marjin teminatının karşılayabileceği en büyük pozisyon. Örneğin, 50 kaldıraçta 2.000 $ marjin yatırarak 100.000 $’lık maksimum kaldıraçlı pozisyona girilebilir.

Marjin
Piyasadaki açık pozisyonların aktif kalmasını sağlamak için gereken teminat miktarıdır.

Marjin Çağrısı
Bir aracı kurumun, yatırımcının muhtemel zararları karşılamak için daha fazla para eklemesini talep etmesi.

Marjin Hesabı
Aracı kurumlar tarafından sağlanan ve yatırımcılara menkul kıymet işlemleri için fon ödünç alma imkânı veren hesap.

Menkul Kıymet
Herhangi bir türde alınıp satılabilen finansal enstrüman.

MetaTrader 4
MetaQuotes Software Corp. tarafından Forex, CFD ve Vadeli İşlem piyasalarında müşterilere aracılık hizmetleri sunmak üzere tasarlanmış gelişmiş çevrimiçi işlem platformudur.

NFP – Tarım Dışı İstihdam
ABD Çalışma Bakanlığı tarafından aylık olarak yayımlanan ve iş gücü piyasasının durumuna ilişkin kapsamlı raporun bir parçası olan ekonomik gösterge.

Opsiyonlar
Dayanak varlığı satın alma (long call) veya satma (long put) hakkı veren, ancak zorunluluk içermeyen finansal araç.

Ödeme
Başarılı bir işlemden elde edilen kazanç miktarı.

Öncü Göstergeler
Ekonomi belirli bir yön veya trend izlemeye başlamadan önce değiştiği için, bir ülkenin ekonomik performansını tahmin etmekte kullanılan istatistiklerdir.

Özel Anahtar
Kripto para cüzdanınızı açmak ve işlemleri imzalamak için kullanılan dijital imza. Esasen kripto para varlıklarınızın şifresidir ve güvenli tutulmalı, kimseyle paylaşılmamalıdır.

Pip
Döviz kurlarını belirlemede kullanılan en küçük ölçü birimi.

Piyasa Derinliği
Belirli bir döviz çifti için belli bir anda işlem bekleyen alım ve satım emirlerinin hacmi.

Piyasa Dışında
Bir limit emrindeki alış fiyatının mevcut piyasa fiyatından düşük veya satış fiyatının mevcut piyasa fiyatından yüksek olduğu durum.

Piyasa Fiyatı
Bir finansal enstrümanın piyasada işlem gördüğü mevcut fiyat.

Piyasa Riski
Piyasa koşullarının başlangıçta beklenildiği gibi gerçekleşmemesi durumunda yatırımcının zarar etme olasılığı.

Piyasa Yapıcı
Piyasalara gerekli likiditeyi sağlamak için finansal enstrümanları alıp satmaya hazır aracı kurum.

Platform
Aracı kurumlar tarafından sağlanan sistem veya teknoloji.

Pozisyonsuz
Bir yatırımcının piyasada herhangi bir açık pozisyona sahip olmaması durumu.

Pump and Dump
Bir varlığın fiyatını yükseltmek amacıyla topluca satın alındığı piyasa manipülasyonu türüdür. Fiyat artışı, hareketten faydalanmak isteyen diğer yatırımcıları da çeker ve bu da fiyatı daha da yükseltir. Sonunda planı yapanlar varlıklarını şişirilmiş fiyattan satar ve herkes aynı şeyi yaparak fiyatın eski seviyelere hatta daha da aşağıya düşmesine neden olur. Pump and dump’a geç katılanlar genellikle en çok kaybedenlerdir çünkü en şişirilmiş fiyatlardan alım yapma eğilimindedirler.

Risk Sermayesi
Bir bireyin finansal piyasalarda yatırım yapmaya hazır olduğu nakit miktarı.

Risk Yönetimi
Finansal riski kontrol etmek veya azaltmak için stratejilerin kullanılması. Örneğin, maksimum zararı sınırlayan zarar durdur (stop-loss) emri.

Robot
Piyasada bir pozisyonun ne zaman açılıp kapatılacağını belirlemek için önceden tanımlanmış işlem sinyalleriyle tasarlanmış yazılım. İnsan müdahalesi olmadan çalışır.

Rollover
Piyasadaki açık bir pozisyonun takas tarihinin uzatılması işlemi.

Satım Opsiyonu
“Düşük opsiyon” olarak da bilinir. Bir yatırımcı bir varlığın fiyatının düşeceğine inanıyorsa, satım opsiyonu satın alır.

Satış Durdur
Mevcut piyasa fiyatının altında belirlenen bir limit emridir. Tetiklendiğinde limit emri piyasa emrine dönüşür.

Satış Limit Emri
Yalnızca belirli bir fiyattan (limit) veya daha yüksek bir fiyattan işlem gerçekleştirmek için verilen emir.

Satoshi
Bir bitcoinin en küçük birimidir ve sekizinci ondalık basamağa karşılık gelir. Bitcoin’in mucidi Satoshi Nakamoto’nun onuruna bu isim verilmiştir.

Scalping
Kümülatif kâr elde etmek amacıyla kısa vadeli pozisyonların açılıp kapatılmasını içeren bir işlem stratejisi.

Spot Fiyatı
Yatırımcıların belirli bir finansal enstrümanı alıp satabilecekleri mevcut döviz kuru.

Spot İşlem
Değerleme için geçerli günün fiyatıyla döviz alım satımı; ancak takas genellikle iki gün içinde gerçekleşir.

Spread
Bir finansal enstrümanın alış fiyatı (ask) ile satış fiyatı (bid) arasındaki fark.

Stokastik
Bir finansal enstrümanın fiyatının bir kapanış döneminden diğerine değişim seviyesini belirleyen osilatör gösterge.

Stop-buy
Mevcut piyasa fiyatının üzerinde bir fiyattan verilen alış emri. Belirtilen fiyata ulaşıldığında piyasa emrine dönüşür.

Swap
Açık bir pozisyonun vade tarihini ileri bir tarihe taşımayı sağlayan işlem.

Takip Eden Zarar Durdur
Açık bir emir için potansiyel kayıpları sınırlayan zarar durdur emrine benzer. Ancak basit zarar durdurda eşik değişmezken, takip eden zarar durdur, piyasa fiyatı sizin lehinize hareket ettiğinde limit fiyatını otomatik olarak piyasa fiyatına daha yakın olacak şekilde ayarlayabilir.

Tanıtıcı Broker
Genellikle komisyon veya spreadin bir kısmı karşılığında müşterileri brokera yönlendiren kişi veya firma.

Teklif
Alış Fiyatı (Ask Price) olarak da bilinir; satıcının satmaya razı olduğu fiyattır.

Teknik Analiz
Finansal enstrümanların hareketlerini, geçmiş piyasa verilerini (fiyat ve hacim grafikleri gibi) inceleyerek gelecekteki fiyat davranışlarını tahmin etmeye dayalı değerlendirme yöntemi.

Temel Analiz
Belirli bir finansal enstrümanın performansını etkileyen ekonomik, finansal ve diğer nitel ve nicel unsurları değerlendiren bir piyasa analizi türü.

Temel Para Birimi
Forex piyasası işlemlerinde kurlar döviz çiftleri şeklinde kotasyonlanır. Çiftin ilk para birimi temel para birimidir. Temel para birimi, belirli bir ülkede döviz kurlarının genellikle ifade edildiği para birimidir. Örnek: USD/JPY’de temel para birimi ABD Doları’dır; EUR/USD’de temel para birimi EURO’dur.

Temettü
Bir şirketin kârının her bir hissedara ödenen kısmı.

Trend
Piyasanın mevcut yönü; yukarı, aşağı veya yatay (yönsüz veya yatay piyasa olarak da adlandırılır).

Türev
Değeri, bir veya birden fazla dayanak varlığın performansına bağlı olan veya ondan türetilen finansal sözleşme. Dayanak varlıklara örnek olarak hisse senetleri, tahviller veya endeksler verilebilir.

Uzman Danışman
İşlem platformunda analitik ve ticaret işlemlerinin çok az veya hiç manuel kontrol olmadan yürütülmesini sağlayan bir script.

Uzun Pozisyon
Piyasada alım pozisyonu açma eylemi.

Vade Zamanı
Vade olarak da adlandırılır. Bir finansal enstrümandaki işlemin sona erdiği zaman ve tarihtir.

Varlık
Bir sözleşmenin belirlenmesi için gerekli olan dayanak enstrümandır. Bu, kıymetli maden, hisse senedi, döviz çifti veya tahvil olabilir.

Varlık Dağılımı
Yatırım portföyünü çeşitli varlık sınıflarına ayırarak hem getiriyi maksimize etmeyi hem de riski minimize etmeyi amaçlayan bir stratejidir.

Varyasyon Marjı
Olumsuz fiyat hareketleri nedeniyle bakiye gerekli minimum seviyenin altına düştüğünde, kayıpları karşılamak için aracı kurum tarafından talep edilen ek para miktarı.

Volatilite
Bir finansal enstrümanın fiyatının belirli bir zaman diliminde ne kadar dalgalandığının ölçüsüdür.

Yatırımcı
Finansal piyasalarda işlem yapan kişi.

Yetkili Aracı
Döviz işlemleri yapma sertifikası verilmiş finansal kuruluş.

Zarar Durdur Emri
Bir yatırımcının zararını sınırlamak için, fiyat belirli bir seviyenin üzerine çıktığında (alış) veya altına düştüğünde (satış) verilen emir.

Zararda
Bir işlemde zarar durumunu ifade etmek için kullanılan bir terim.